Nhiều chuyên gia đã phân tích những lí do khiến ông Trump chọn Việt Nam để tổ chức kì thượng đỉnh Mỹ – Triều lần thứ 2 vào ngày 27-28/2 sắp tới.
Dưới đầu đề “Hội nghị thượng đỉnh của Trump và Kim tại Việt Nam. Di sản của chiến tranh là nguồn cảm hứng cho hòa bình”, nhà phân tích chính trị Ả Rập Mahmoud Al-Adam viết bài đăng trên trang của hãng tin Al-Jazeera nổi tiếng của Qatar ngày 21/2/2019, trong đó có đoạn viết:
“Con đường giữa Washington và Hà Nội ngày nay đã khai thông và được trải đầy hoa. Chuyến bay lần này hoàn toàn khác so với trước đây… Họ sẽ đưa chiếc chuyên cơ Air Force One chở Tổng thống Donald Trump mang đến những tín hiệu hoà bình cho người mà Mỹ đã từng gọi là “kẻ thù không đội trời chung” – nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.”
Trong Thông điệp Liên bang phát đi ngày 9/2 vừa qua, ông Trump đã tiết lộ Hội nghị thượng đỉnh lần thứ hai của mình với nhà lãnh đạo Triều Tiên sẽ được tổ chức vào ngày 27-28/2/2019 tại Việt Nam.
Sau tuyên bố này, đã có nhiều suy đoán về lý do Trump chọn Việt Nam – nơi Mỹ đã từng thất bại trong cuộc chiến tranh nhiều năm trước – làm nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh.
Quan hệ đối tác mạnh
Hà Nội là một đối tác mạnh của Washington, đồng thời cũng có quan hệ tốt với cả Bình Nhưỡng.
Điều này sẽ cho phép nhà lãnh đạo Triều Tiên tận mắt nhìn thấy sự chuyển đổi mạnh mẽ của nền kinh tế Việt Nam sau kết thúc chiến tranh với Mỹ. Thông qua việc làm này, Washington muốn nhắn nhủ Bình Nhưỡng rằng, quan hệ tích cực với Mỹ sẽ tạo cho Triều Tiên cơ hội phát triển kinh tế nhanh chóng.
Ông Trump và ông Kim trong thượng đỉnh Mỹ – Triều lần 1. Ảnh: FoxNews
Trước đây, viết trên trang Twitter của mình, Tổng thống D. Trump đã nói: “Dưới sự lãnh đạo của Kim Jong-un, Triều Tiên sẽ trở thành một cường quốc kinh tế”. Ông nói thêm: “Ông ấy có thể làm nhiều người ngạc nhiên, nhưng tôi thì không, tôi hiểu rõ khả năng của Kim Jong-un có thể làm điều đó. Triều Tiên sẽ trở thành một loại tên lửa khác – tên lửa kinh tế”.
Điều này khẳng định lời kêu gọi của Ngoại trưởng Mike Pompeo đối với nhà lãnh đạo Kim Jong-un hãy đi theo con đường của Việt Nam.
Ông nói: “Không ai có thể tưởng tượng được rằng một ngày nào đó, tại Việt Nam, tôi lại có một thông điệp về sự thịnh vượng và quan hệ đối tác để gửi tới nhà lãnh đạo Kim Jong-un. Tổng thống Trump tin tưởng rằng đất nước của các ông có thể đi theo con đường này.”
Câu chuyện cảm hứng
Câu chuyện về Việt Nam có thể là nguồn cảm hứng cho nhà lãnh đạo Triều Tiên.
Ông Lê Đăng Doanh, cựu cố vấn của Thủ tướng Việt Nam về các vấn đề kinh tế, đánh giá Triều Tiên hiện nay giống Việt Nam vào những năm 80 của thế kỷ trước, khi nền kinh tế của đất nước hoạt động theo kế hoạch tập trung trước khi tiến hành một loạt các cải cách kinh tế – còn được gọi là Đổi Mới vào năm 1986.
Ông nói thêm: “Những thách thức đối với nền kinh tế Triều Tiên hiện nay có phần giống Việt Nam, nhưng điều kiện cụ thể thì khác. Triều Tiên quan tâm đến việc học hỏi kinh nghiệm Việt Nam”.
Ảnh minh họa: Reuters
Carl Thayer, giáo sư danh dự trường Đại học New South Weils của Australia nói: “Cuộc chiến tranh Việt Nam trước đây với Mỹ và các lệnh trừng phạt sau đó rất giống Triều Tiên ngày nay. Việt Nam có một kinh nghiệm lịch sử quan trọng có thể chia sẻ với Triều Tiên về đàm phán chấm dứt bao vây, cấm vận và quan hệ với Mỹ sau khi bình thường hoá, cách giải quyết các di sản của chiến tranh, mở cửa kinh tế cho đầu tư nước ngoài, khuôn khổ luật pháp cho các dự án liên doanh và các vấn đề khác.”
Thông điệp gửi đến Trung Quốc
Washington, theo các nhà phân tích, cũng đang tìm cách gửi một thông điệp mạnh mẽ tới Trung Quốc rằng Washington có một bàn tay mạnh trong khu vực, đối trọng với ảnh hưởng của Bắc Kinh.
“Trump có thể [thông qua việc lựa chọn địa điểm thượng đỉnh lần này] chỉ ra cho Bắc Kinh thấy rằng, ‘Triều Tiên không nằm trong tay anh và chúng tôi có sự cân bằng ảnh hưởng với Trung Quốc trong khu vực này'”.
Nước chủ nhà
Đối với nước chủ nhà, Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên có ý nghĩa to lớn trong việc làm cho quốc tế biết rõ hơn về một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới, khi hàng ngàn nhà báo sẽ đến Hà Nội để đưa tin về hội nghị thượng đỉnh và Việt Nam.
Việt Nam cũng muốn tăng cường sự hiện diện ngoại giao mạnh mẽ trong giới tinh hoa thế giới, trên trường quốc tế.
Việc đăng cai tổ chức Hội nghị thượng đỉnh có thể củng cố vị thế của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế, giúp thu hút du lịch và đầu tư nước ngoài.
Mức độ tội phạm và mối đe dọa khủng bố ở Việt Nam rất thấp. Thông qua việc đăng cai thành công Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên, Việt Nam cũng muốn khẳng định khả năng tổ chức các cuộc họp thượng đỉnh, đặc biệt là sau khi được quốc tế ca ngợi về việc tổ chức tuyệt vời diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) năm 2017 và Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) năm ngoái.
*Tiêu đề bài viết do tòa soạn đặt lại
Đại sứ Nguyễn Quang Khai – Soha