Nếu tiền bạc là bằng chứng cho sự giàu có về vật chất, trí tuệ được xem như sự giàu có về tinh thần thì bạn bè là minh chứng cho cả hai điều đó. Cuộc sống có thể thiếu đi nhiều thứ, nhưng không thể nào thiếu những người bạn.
Con người là tổng hòa của các mối quan hệ xã hội, nếu một người có ít bạn bè, cuộc sống của anh ta sẽ cô đơn, trống trải. Từ cổ chí kim, đã có rất nhiều cuộc thảo luận về tầm quan trọng của bạn bè được đề cập đến. Ai cũng đồng ý về tầm quan trọng của bạn bè trong cuộc sống, nhưng điều quan trọng hơn là cách nhận biết và lựa chọn bạn bè như thế nào.
Hai ngàn năm trước đây, Khổng Tử đã từng nói rằng: “Ở đời thường có ba người bạn giúp ích cho mình, ba người bạn mang đến những điều mất mát. Bạn bè, nên đơn giản, thân thiện, giúp đỡ nhau. Bạn bè dễ dàng để mở lời, kết thân và đối xử nhẹ nhàng, nhưng bạn bè cũng rất dễ dàng để mất”. Xã hội ngày nay cũng cho rằng có ba kiểu bạn hữu ích và ba kiểu bạn bè có hại. Việc kết bạn với những người ngay thẳng, thành thật và giỏi giang là một điều tốt nhưng kết bạn với ba người xu nịnh, nói xấu bạn bè, lẻo mép thường có hại nhiều hơn.
Tình bạn mà không sâu sắc, chỉ có sự hiểu biết về nhau, được gọi là tình bạn xã giao. Tình bạn chân thành, có thể nói về bất cứ điều gì, được gọi là bạn tâm giao. Tâm đầu ý hợp, tình bạn gắn bó keo sơn, người bạn được coi là bạn chí cốt. Tình bạn anh em kết nghĩa, sống chết vì nhau, hi sinh vì nhau được gọi là bạn bè vào sinh ra tử.
Về bản chất của sự tương tác, bạn bè có thể được chia thành năm loại:
1. Những người bạn xã giao
Theo một thống kê, trong cuộc sống của một người, trung bình sẽ gặp 29,2 triệu người, nhưng chỉ có 3.000 người trong số họ sẽ kết bạn. Chúng ta có thể suy đoán rằng phần lớn trong số 3.000 người này có thể được phân loại là kiểu bạn bè xã giao. Kiểu người bạn xã giao tại các cuộc họp là một kiểu mẫu quen thuộc.
Loại người bạn này chỉ quen biết, thỉnh thoảng liên lạc, nhưng có thể phát triển thành bạn bè cao hơn vì một số lý do nhất định.
2. Những người bạn “rượu thịt”
Khi mọi người còn trẻ, họ chấp nhận nhiều bạn bè thuộc loại này. Họ thích kết bạn, và mọi người nghĩ rằng họ có thể là bạn. Với sự gia tăng tuổi tác, ngày càng có ít bạn bè tìm đến kiểu người bạn này. Họ chỉ là một loại hình giải trí như một phương sách cuối cùng.
Đặc trưng của những người bạn này là ăn nhậu cùng nhau sẽ làm họ quên tất cả mọi thứ, ngay cả những điều nhỏ nhặt. Thậm chí là nhỏ thì chơi thân với nhau, lớn lên đường ai nấy đi. Những người bạn như vậy thường không đáng tin cậy, ngoài những câu chuyện cười trên bàn rượu, sự tương tác giữa họ gần như “trống rỗng”.
3. Những người bạn có cùng lợi ích
Hầu hết những người bạn trên thế giới đều thuộc kiểu này. Con người chủ yếu là loài thông qua trao đổi xã hội, và các hoạt động xã hội chủ yếu mang bản chất là trao đổi. Đây không chỉ là biểu hiện thiết yếu của hiện tượng xã hội, mà còn là nền tảng của bản chất con người.
Đặc điểm của kiểu bạn như vậy là có nhu cầu tương hỗ, mục tiêu rõ ràng, lợi ích đôi bên cùng trao đổi giao dịch. Hai bên thiết lập quan hệ tình bạn trong việc trao đổi các giao dịch, thúc đẩy việc trao đổi và trở nên sâu sắc hơn theo những lợi ích có được trong tình bạn. Điều quan trọng cần lưu ý là khi một người mất đi giá trị của họ, thì tình bạn này sẽ bị chia rẽ, đường ai nấy đi.
Đừng xem thường cách kết bạn này, bản chất của con người và quy luật của các hoạt động xã hội quyết định kiểu tồn tại tình bạn này. Cho dù bạn có thích hay không, nó sẽ không thay đổi. Chỉ có điều từ góc độ đạo đức, tình bạn này nhắc nhở chúng ta đừng tham lợi lớn mà bỏ quên tình nghĩa.
4. Những người bạn tri âm
Thường thì những người bạn tri âm có nhiều tương tác về tinh thần hơn những tương tác vật chất. Dấu hiệu của tình bạn này là: chia sẻ sự hiểu biết, các giá trị và quan niệm sống chăm sóc; giúp đỡ, nỗ lực, cảm xúc và hợp tác, thành thật với nhau – với tất cả sự trong sáng, tôn trọng và không có điều kiện.
Từ xưa đến nay, những tình bạn tri âm như Bá Nha – Tử Kỳ, Lỗ Tấn – Cù Thu Bạch, Marx – Engels đã được lưu truyền qua các thời đại. Những người bạn như vậy không có nhiều và trong cuộc sống cũng khó mà biết được ai mới là tri âm tri kỉ.
Kiếm được một nghìn đô la có thể thật dễ dàng, nhưng không hề đơn giản để tìm một người bạn có thể trút bầu tâm sự.
5. Những người bạn sinh tử
Đây là cấp độ bạn bè cao nhất trong tình bạn. Rất khó để một người có thể kiếm được người bạn như vậy trong cuộc sống của mình. Không phải họ không muốn kết giao mà không có môi trường hoặc khó gặp được một người như vậy. Đặc biệt, với sự đổi mới của thời đại, môi trường xã hội phức tạp đan xen đã làm cho trái tim đơn giản, thuần khiết của con người giờ đây đầy những xô bồ, toan tính và trở nên khó nắm bắt.
Tình bạn sinh tử giống như câu chuyện của Tả Bác Đào và Dương Giác Ai ở Trung Quốc cổ đại, Tả Bác Đào để lại sự nghiệp thành công cho người bạn của mình. Nhường thức ăn và quần áo lại cho bạn, Tả Bác Đào chết trong trần truồng để cứu mạng bạn. Trong thực tế cuộc sống, liệu có người nào dám hy sinh đến thế cho tình bạn?
Bạn bè là điều mà mỗi người cần lựa chọn, và việc bạn chọn bạn như thế nào sẽ quyết định cuộc sống của bạn sau này. Bạn bè không phụ thuộc vào số lượng, mà về chất lượng. Bạn bè cần thời gian để hình thành, và người ở lại lâu hơn bên bạn là một người bạn thật sự.
Bạn bè thực sự, không phải luôn bên bạn cả ngày, mà âm thầm dõi theo phía sau bạn và luôn có mặt ở thời điểm quan trọng. Đó là những người mà bạn không rời bỏ khi bạn không có gì, khuyến khích bạn khi bạn đang nản chí và sẵn sàng cho đi trong những giai đoạn khó khăn của bạn mà không đòi nhận lại, chỉ mong một điều là bạn ngày một tốt lên.
Nếu ví tình bạn giống như một con ngựa, người bạn sẽ là đồng cỏ, và không có đồng cỏ rộng lớn, sẽ không có con ngựa tốt. Nếu tình bạn như bốn mùa trong cuộc sống, bạn bè là những mùa trong năm, một người là gió mùa xuân, xuân đến chồi xanh ươm mầm nảy nở; một người là mưa mùa hè, mưa dưỡng ẩm trái tim khô cằn; một người là trái cây mùa thu, cuộc sống sẽ phong phú sắc màu, và người bạn là mùa đông có mặt trời ấm áp, sẽ sưởi ấm trái tim lạnh lẽo.
Có những người bạn có thể thấu hiểu nhau vẫn là điều hạnh phúc nhất trong cuộc sống.
Theo Hà Lê
Nhịp sống kinh tế/Tổng hợp